सेयर बजारमा ४ दिनको गिरावटपछि सोमबार देखियो सकारात्मक लहर : यो बढोत्तरी स्थायी होला?

BFIS News
2025 Jun Mon 15:39

सेयर बजारमा ४ दिनको गिरावटपछि सोमबार देखियो सकारात्मक लहर : यो बढोत्तरी स्थायी होला?

काठमाडौं । लगातार चार कार्य दिनको कमजोरीपछि सोमबार सेयर बजारले सकारात्मक उछाल लियो। नेप्से परिसूचक २७.२९ अंकले बढेर २,६५७.१९ अंकमा पुगेको छ।

सो दिन ८ अर्ब ६८ करोड रुपैयाँभन्दा बढीको सेयर कारोबार भएको छ। हाइड्रोपावर समूहसहितका केही सेक्टरमा उत्साह देखिएको छ भने पाँचवटा कम्पनी सकारात्मक सर्किटमा पुगेका छन्।

बजार लामो समय साइडवेज वा तल रोकिएको हुँदा अहिले युटर्नका लागि वातावरण तयार भएको विश्लेषकहरू बताउँछन्। यद्यपि, “कहिलेसम्म र कहिलेबाट स्थायी सुधार सुरु हुन्छ” भनी छोटो अवधिमा पूर्वानुमान लगाउन भने कठिन रहेको उनीहरूको मत छ। तर बैकमा पर्याप्त तरलता र सस्तो ब्याजदरले बजारलाई समर्थन गरिरहेको बताइन्छ, जसले गर्दा लगानीकर्तामा आशा जागिरहेको छ।

लगानीकर्ताहरू लामो समयदेखि साइडवेज ट्रेन्डमा रहेका सेयर बजारले ठुलो उछाल दिने हो कि भन्नेमा उत्सुक छन्। पछिल्ला केही दिन बजार सुस्त रहेको भए पनि केही कम्पनीमा मात्र तीव्र कारोबार भएको छ। पूूर्व निर्धारित समूहमा सबै कम्पनीले राम्रो प्रर्दशन गरेका छैनन्, केही सीमित कम्पनी मात्र लाभमा रहेका छन्।

विगत लामो समयदेखि नेप्से २,६०० अंकभन्दा तल झर्न सकेको छैन। २,६०० अंकलाई मनोवैज्ञानिक आधार बनाएर बजारले पुनः बाउन्स ब्याक गरिरहेको र यस आधारमा उछाल खोजिरहेको विश्लेषकहरूको भनाइ रहेको छ। यद्यपि, सूचकले २,६०० दराज तोडेर २,७०० सम्म पुर्‍याउन भने सकेको छैन। परिणामस्वरूप हाल बजार १ सय अंकको दायरा (२५००–२८०० अंक) भित्र सँगसँगै सञ्चालनमा लागेको देखिन्छ।

वर्तमान समयमा बैंकमा अधिक तरलता र कम ब्याजदरले सेयर बजारलाई पुनः सक्रिय बनाउने सम्भावना देखिएको छ। तर ठूलो लगानी बजारमा नभएसम्म फन्डामेन्टल कम्पनीहरूको वृद्धि सीमित रहने जोखिम छ। बजारमा व्यापक तेजीका लागि लाभांश बाँड्ने, फन्डामेन्टल कम्पनीहरूमा लगानी हुनु जरूरी देखिन्छ, जसको प्रारम्भिक संकेत देखिन थालेको लगानीकर्ताहरू अनुमान लगाइरहेका छन्।

सेयर बजारका लागि असार–साउन महिना प्रायः ‘फाइभ’ मानिन्छन्। र अहिलेका दिनहरूमा अवमूल्यनका कारण सेयरहरू सस्ता भइसकेका छन्। साउनदेखि कति कम्पनीको वार्षिक वित्तीय विवरण सार्वजनिक हुने र लाभांश घोषणाको चरण सुरु हुने अनुमान गरिएको छ, जसले बजारमा सकारात्मक प्रभाव पार्ने अपेक्षा गर्न सकिन्छ।

तर फन्डामेन्टल सुधारका लागि मात्र तेजी अपर्याप्त हुन्छ; दैनिक कारोबार रकममा सँधै सक्रिय डिमान्ड चाहिन्छ। संस्थागत र ठूला लगानीकर्ताहरूको प्रवेश अत्यावश्यक छ। हाल बैंक–वित्तीय संस्थाले अल्पकालीन सेयर कारोबारमा प्रतिबन्ध लगाएकाले दैनिक कारोबारमा गति आउन नसकेको विश्लेषकहरूको भनाइ छ।

धेरै नीतिगत अवरोध हटाए पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूलाई अल्पकालीन कारोबार गर्न दिने व्यवस्था र व्यक्तिगत धितो कर्जाको लिमिट अझै खुला गरिएको छैन। आगामी मौद्रिक नीतिले यी चुनौती समाधान गर्ने विश्वास लगानीकर्तामा देखिन्छ।

पछिल्ला दिनहरूमा केही सेयरहरू एकुमुलेसन भइरहेको छ, तर यो प्रक्रिया सुस्त गतिमा भएको लगानीकर्ताहरूको अनुभव हो। कारोबार रकम कम भएको कारण बजार लामो समय साइडवेज ट्रेन्डमा रहेकाले यही अवस्था देखिन लागेको हो।

हाल वित्तीय प्रणालीमा तरलता भए पनि त्यो सेयर बजारसम्म प्रभावकारी रूपमा पुग्न सकेको छैन, किनभने कर्जा लिने क्षमता घटेको बताइन्छ। तर, केन्द्रीय बैंकले ठूला कर्जामा जोखिमभार घटाएपछि ठूलो तथा संस्थागत लगानीकर्ताहरूकाठमाडौं सेयर धितो कर्जा बढाउन थालेका अनुमान गरिएको छ। बैंक ब्याजदर निकै तल्लो भएका कारण निक्षेपकर्ताहरू निरुत्साहित छन्।

लगानीका वैकल्पिक क्षेत्रहरू—जस्तै घरजग्गा तथा नयाँ उद्योग—अहिलेसम्म ठोस गतिमा अघि बढ्न सकेका छैनन्, र अर्थतन्त्र अझै मन्दीको चरणमा छ। यस्तो अवस्थामा सेयर बजारले प्रारम्भमा सकारात्मक संकेत दिन सक्छ—अर्थव्यवस्थाको सुधारको शुरुआती बिन्दु बन्ने सम्भावना देखिएको छ।

अन्त्यमा, सेयर बजारले बियरिस र साइडवेज चरण लामो समय समातेको थियो। २०७८ भदौ देखि बजार बियरिस चरणमा प्रवेश गरेको र करिब ११ महिना साइडवेज रहेको अनुमान गरिएको छ। यद्यपि सूचीकृत कम्पनीहरूको वित्तीय अवस्थामा सुधारका प्रारम्भिक संकेत देखा परिसकेको र यसलाई लिएर लगानीकर्तामा सकारात्मक दृष्टिकोण देखिएको छ।

सोही दिनमा ३२४ कम्पनीका १ करोड ७५ लाखभन्दा बढी कित्ता सेयर कारोबार भए। राधी हाइड्रोपावर सर्वाधिक कारोबार रकमसहित शीर्ष स्थानमा रह्यो, त्यसपछि युनिभर्सल पावर र बुटवल पावर क्रमशः दोस्रो तथा तेस्रो स्थानमा रहे।

प्रमुख तथ्यहरू संक्षेपमा:

नेप्से सूचक: २७.२९ अंकले वृद्धि, हाल २,६५७.१९
करोबार रकम: ८ अर्ब ६८ करोड+ रुपैयाँ
ट्रेडिङ कम्पनियाँ: ३२४ कम्पनी, १.७५ करोड सेयर कारोबार
सचेत समूहहरू: हाइड्रोपावर, अन्य र सर्किट हिट कम्पनीहरू
कारकहरू: तरलता, कम ब्याज, सस्ता भाउ, सीजनल लाभांश आउँदै

विश्लेषक टिप्पणी:

“२,६०० अंक माथि स्थायित्व र आगामी असार–साउन महिनाको लाभांश घोषणा बजारलाई नयाँ स्टिमुलस दिन सक्छ।”

संभावित खपत बिन्दुहरू:

लगानीकर्तालाई सुझाव: बजार समीक्षा गर्दै अवमूल्यित कम्पनीहरूमा अवसर खोज्ने, तर फन्डामेन्टल विश्लेषण नछोड्ने।
धेरै आशा: लाभांश र साइडवेज ब्रेकेजले सकारात्मक दिशातर्फ पुर्‍याउन सक्छ।
धेरै चाँडो उछाल चाहिने भएकाले: बजार अन्ततः तरलता र कर्जा प्रोत्साहनसँगै आक्रामक मोड लिन सक्छ।