ग्लोबल आइएमई बैंकको वित्तीय सूचक ५ वर्षमा तीन गुणाले बढ्दा बजार हिस्सा दोब्बरले बढाउन सफल (इन्फोग्राफिक्स सहित)

काठमाडौं । ग्लोबल आइएमई बैंकले पछिल्लो ५ वर्षमा सम्पुर्ण वित्तीय सूचकमा तीन गुणा भन्दा धेरैले सुधार गर्न सफल देखिएको छ । सञ्चालन मुनाफा, खुद व्याज आम्दानी, शेयरधनीको कुल पूँजी, कुल कर्जा तथा सापट, कुल निक्षेप जस्ता सूचकमा तीन गुणा भन्दा धेरैले सुधार गर्न सफल भएको हो ।

यसरी हरेक सूचकमा चामत्कारिक छलाङ मार्दै गर्दा बैंकले बाणिज्य बैंकहरुसँगको तुलनामा आफ्नो बजार हिस्सालाई पनि दोब्बरले बढाउन सफल भएको छ । बैंकले निक्षेप संकलन, कर्जा लगानी, कुल पूँजीमा हिस्सा, बचत निक्षेपमा हिस्सा दोब्बरले बढाएको छ । बैंकले मर्जरलाई प्राथमिकता दिने क्रममा आफ्नो आकार र हिस्सा दुबैलाई सँग सँगै बढाइरहेको छ ।

नेपाल राष्ट्र बैंकको मर्जरको नीतिलाई आत्मसाथ गर्दै सफल बनाउन महत्वपुर्ण भुमिका खेलेको ग्लोबल आइएमई बैंकले नेपालमा मात्रै होइन विश्वमै सफल मर्जरको उदाहरण बनाएको छ । बैंकले विगत ५ वर्षमा हासिल गरेका अग्रगामी छलाङ :-

सञ्चालन मुनाफा/कर पछिको मुनाफा

आज भन्दा ५ वर्ष अगाडी आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा बैंकको सञ्चालन मुनाफा ४ अर्ब १३ थियो । गत आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा आउदा यस्तो मुनाफा तीन गुणाले बढेर १२ अर्ब ३९ करोड पुगेको छ । त्यस्तै कर पछिको मुनाफा हेर्ने हो भने ५ वर्ष अगाडी २ अर्ब ७६ करोड रहेकोमा गत आर्थिक वर्षमा ६ अर्ब ६९ करोड आर्जन गरेको छ ।

बैंकको आम्दानीको प्रमुख स्रोत खुद व्याज आम्दानीमा पनि बैंकले छलाङ मारेको छ । ५ वर्ष अगाडी बैंकको खुद व्याज आम्दानी ५ अर्ब २४ करोड रहेकोमा गत आर्थिक वर्षमा आउदा १७ अर्ब १० करोड रुपैयाँ आर्जन गरेको छ । यस्तो आम्दानीको पछाडी निक्षेप संकलन र कर्जा लगानीको महत्वपुर्ण भुमिका रहेको हुन्छ ।

बैंकले ५ वर्ष अगाडी एक खर्ब २४ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरेकोमा गएको आर्थिक वर्षको अन्तिम महिनामा आइपुग्दा ४ खर्ब ३९ करोड पुगेको छ । यस सँगै बैंकले ५ वर्ष अगाडी एक खर्ब १४ अर्ब रुपैयाँ कर्जा लगानी गरेको थियो । ५ वर्षको अवधिमा बैंकले कर्जा विस्तार तीन गुणाले बढाउदै ३ खर्ब ७४ अर्ब पुर्याएको छ । यसरी कर्जा सापटी र निक्षेप संकलनबाट खुद व्याज आम्दानीमा पनि राम्रो सुधार गरेको छ ।

शेयरधनीको कुल पूँजी आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा १६ अर्ब रहेकोमा अहिले आएर यस्तो पूँजी ५९ अर्ब ५ करोड पुगेको छ । यसमा चुक्ता पूँजी तथा विभिन्न जगेडा कोषहरु रहेको हुन्छ ।

बैंकिङ सूचकहरु

चरम आर्थिक मन्दीका कारण ऋणीको कर्जा भुक्तानी गर्न सक्ने क्षमतामा ह्रास आउदा पछिल्लो समय बैंकहरुको खराव कर्जामा अत्याधिक बृद्धि भइरहेको छ । यसको सिकार ग्लोबल आइएमई पनि परेको छ । बैंकको ५ वर्ष अगाडी खराव कर्जा ०.५५ प्रतिशत थियो । अहिले ३.१५ प्रतिशत छ । नेपाल राष्ट्र बैंकको चालु आर्थिक वर्षको प्रथम त्रैमाशिक अवधिको मौद्रिक समिक्षाका कतिपय व्यवस्थाले यसमा केहि राहात प्रदान गरेको छ भने बैंकहरुले कर्जा असुलीलाई पनि उत्तीकै ध्यान दिइरहेको हुँदा यसमा क्रमिक रुपमा सुधार हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

मर्जर सँगै बैंकले पूँजीकोष पनि बलियो बनाउदै लगेको छ । अहिले बैंकको पूँजी पर्याप्तता अनुपात १३.३४ प्रतिशत छ । यो बैंकिङ प्रणालीमा आउने उचारचढाव सँग सँगै परिवर्तन भइरहन्छ । पूँजीको आकार ठुलो हुँदै गर्दा शेयरधनीको कुल पूँजीमा प्रतिफल भने क्रमक रुपमा सुधारकै चरणमा छ । ५ वर्ष भन्दा अगाडीको अवस्थालाई हेर्यो भने १८.४७ प्रतिशत थियो । अहिले यस्तो अनुपात १४.१९ प्रतिशत छ । चार वर्षको दौरानमा हेर्ने हो भने क्रमिक सुधारोन्मुख छ । कुल सम्पत्तीमा प्रतिफल भने एकदमै कम छ । जुन १.३० प्रतिशत मात्रै छ ।

आज भन्दा ५ वर्ष अगाडी बैंकको प्रतिशेयर बम्दानी २३.४७ रुपैयाँ थियो । अहिले २२.०६ रुपैयाँ छ । नेपाल राष्ट्र बैंकले तत्कालिन अवस्थामा एकै पटक चार गुणाले पूँजी बढ्दा प्रतिशेयर आम्दानीमा व्यापक गिरावट आइरहेको छ । त्यसको असर आजका दिनमा पनि परिरहेको छ । अझै केहि वर्ष यस्तो प्रभाव पर्ने देखिन्छ ।

यसको प्रत्यक्ष असर शेयरधनीले प्राप्त गर्ने लाभांशमा देखिएको छ । बैंकले ५ वर्ष अगाडी शेयरधनीलाई २५.५० प्रतिशत लाभांश दिएकोमा यस वर्ष ९ प्रतिशत मात्रै दियो । यदि रकममा रुपान्तरण गर्ने हो भने यसमा धेरै नै बृद्धि भएको छ । तर प्रतिशेयर लाभांशलाई हेर्दा एकदमै कम देखिन्छ । बैंकले नगद भन्दा बोनस शेयरलाई बढि प्राथमिकता दिएकाले पनि यस्तो दर क्रमिक रुपमा घट्दो देखिएको हो । बैंकले आजका दिनसम्ममा शेयरधनी सँग एक रुपैयाँ पनि हकप्रद शेयर निष्काशन नगरेको हुँदा बैंकले दिएको बोनस शेयर माथिको बोनश शेयरले गर्दा प्रतिशेयर लाभांशमा गिरावट देखिएको हो ।

यदि युनिलिभर, बोटलर्स नेपाल जस्ता कम्पनीलाई नै हेर्ने हो भने ति कम्पनीले कहिले पनि बोनस शेयर दिदैनन् तर उनिहरुको लाभांशदर क्रमिक रुपमा हरेक वर्ष बढ्दो दरमा देखिन्छ । बैंकको मुनाफलाई हेर्ने हो भने ५ वर्षको अवधिमा तीन गुणाले बढेको छ तर लाभांश र प्रतिशेयर आम्दानी भने क्रमिक रुपमा घट्दो छ यसले गर्दा दर घटेको विषयलाई लिएर बैंकको लाभांश घट्यो भन्न नमिल्ने बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत रत्नराज बज्राचार्य बताउछन् ।

बाणिज्य बैंकहरु सँगको तुलना

नेपाली बैंकहरुको प्राथमिक काम सुरुवातीदिनदेखि आजसम्म पनि निक्षेप तथा कर्जा लगानी नै हो । यस बाहेक केहि सेवामुलक कामहरु छन् जसको हिस्सा एकदमै कम छ । ग्लोबल आइएमई बैंकको ५ वर्ष अगाडी निक्षेप संकलनमा ४.२३ प्रतिशत हिस्सा थियो । आजका दिनम आउदा यस्तो हिस्सा दोब्बरले बृद्धि हुँदै ८.६४ प्रतिशत पुगेको छ ।

त्यस्तै कर्जा तर्फको हिस्सा ५ वर्ष अगाडी ४.५६ प्रतिशत रहेकोमा गत वर्षको अन्तिम सम्ममा आउदा ८.६८ प्रतिशत पुगेको छ । कुल पूँजीमा ग्लोबलको हिस्सा ५ वर्ष अगाडी ४.२४ प्रतिशत हिस्सा रहेकोमा गत वर्ष ९.६६ प्रतिशत पुगेको छ । बचत निक्षेपमा बैंकको ५ वर्ष अगाडीको हिस्सा ४.६४ प्रतिशत रहेकोमा अहिले ९.३६ प्रतिशत पुगेको छ ।

शाखा संख्या तर्फ हेर्ने हो भने बाणिज्य बैंकहरुको कुल शाखा संख्या ३५८५ वटा रहेकोमा ग्लोबलको १३८ वटा थियो । अहिले बाणिज्य बैंकको शाखा संख्या ५०४९ वटा रहेकोमा अहिले ३५८ वटा रहेको छ । त्यस्तै एटिएमको संख्या तर्फ हेर्ने हो भने ५ वर्ष अगाडी बाणिज्य बैंकहरुको कुल २९५१ वटा हुँदा ग्लोबल एक्लैको १४८ वटा थियो । अहिले बढेर कुल तर्फ ४४६५ हुँदा ग्लोबलको पनि ३६७ वटा पुगेको छ ।

बैंकको यति ठूलो हिस्सामा सुधार हुनुको पछाडी सफल मर्जरको अभ्यास नै हो । बैंकले आफ्नो १७ वर्षको इतिहासमा २१ वटा बैंक वित्तीय संस्थालाई आफुमा विलिन गराइसकेको छ । जसमा राष्ट्रिय स्तरका बाणिज्य बैंकहरु नै ४ वटा भन्दा धेरै गाभिसकेका छन् । बैंकले यसको सुरुवात आर्थिक वर्ष २०६८/६९ देखिनै गरेको थियो । नेपालमा मारवाडी समुदाय बाहेक अरु कसैले पनि उद्योग धन्दा तथा व्यवसायमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्दैनन् भन्ने भाष्यलाई ग्लोबल आइएमई बैंकको समुहले गलत प्रमाणित गरिदिएको छ ।

आइएमई समुहको व्यवसायिक इतिहास पुर्खौ पुर्खाको पारिवारिक विरासत सँग जोडिएको छैन । यसले विद्यमान पुस्ताकै अगाडी आफ्नो चामत्कारिक प्रस्तुती देखाइदिएको छ । यस उपलब्धीमा आइएमई समुह आफु एक्लै भन्दा पनि अरुलाई पनि हिस्सेदार बनाउदै अगाडी बढेको छ । साझेदारी व्यवसायबाटै बैंक बीमा तथा वित्तीय क्षेत्रमा जरा गाडेको ग्लोबल आइएमई समुहको व्यवसायिक रणनीति तथा अभ्यास नेपालमा मात्रै नभएर विश्वमै उदाहरणीय बनेको छ ।   

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

सम्बन्धित समाचार

गरिब देशहरुको सहयोगका लागि विश्व बैंकको ९३ अर्ब डलरको वित्तीय प्याकेज

१० वाणिज्य बैंकले ४ महिनामै कमाए अर्ब बढी नाफा, एनआइसी एसियाको सबैभन्दा धेरै

खप्तड लघुवित्तले आईपीओ जारी गर्ने, बिक्री प्रबन्धकमा प्रभु क्यापिटल नियुक्त

तीन कम्पनीको सेयर मूल्य समायोजन

विद्युत खपत बढाउन प्राधिकरणले सुरु गर्यो अभियान

भ्याल्यू स्टक भनेको के हो, कसरी छान्ने यस्ता सेयर ?