खराव कर्जा बढ्दा बैंक वित्तीय संस्थाको प्रोभिजनिङ २ खर्ब १८ अर्ब नाघ्यो, ‘यदि कसैले कर्जा तिर्दिन भन्छ भने निर्मम हुनु पर्छ’

काठमाडौं । आर्थिक मन्दीका कारण कर्जा उठाउन नसक्दा बैंकहरुले खराव कर्जा व्यवस्थापनका लागि २ खर्ब १८ अर्ब रुपैयाँ प्रोभिजनिङ गर्नु परेको छ । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो ६ महिनामा प्रोभिजनिङ २६.०९ प्रतिशतले बढेको छ । गएको असार महिनामा बैंकहरुले एक खर्ब ९१ अर्ब रुपैयाँ प्रोभिजनिङ गर्नु परेको थियो ।

समिक्षा अवधिमा बाणिज्य बैंकहरुको खराव कर्जा औषतमा ३.६३ प्रतिशत रहेको छ । त्यस्तै विकास बैंकको ३.६१ प्रतिशत, फाइनान्स कम्पनीको ९.१८ प्रतिशत र समग्रमा ३.७३ प्रतिशत रहेको छ । खराव कर्जा बढे सँगै प्रभोजनिङ पनि बढेको हो ।

यस्तो प्रोभिजनिङ गएको असार महिनामा एक खर्ब ६८ अर्ब रुपैयाँ थियो । यस भन्दा अघिल्लो वर्ष २०७९ असारमा एक खर्ब १० अर्ब र २०७८ असारमा ८९ अर्ब ५९ करोड मात्रै थियो । यसरी प्रोभिजनिङ बढ्दा अधिकाम्स बैंकहरुको वितरण योग्य मुनाफा ऋणात्मक देखिएको छ । यस्तै अवस्था रहिरहने हो भने चालु आर्थिक वर्षको मुनाफाबाट कुनै पनि बैंकहरुले लाभांश वितरण गर्न सक्ने देखिदैन ।

पछिल्लो समय देखिएको आर्थिक संकटकै असरले खराव कर्जा बढिरहेको छ । महंगी, व्यवसायमा आएको ह्रास लगायतका कारणले अहिले ऋणीहरुको ऋण तिर्ने क्षमता घटेको छ । यसले गर्दा पनि ऋण असुली नहुँदा खराव कर्जा बढेको हो ।

खराव कर्जा बढ्नुमा प्रमुख दुई वटा कारण रहेको नेपाल बैंकर्स संघका अध्यक्ष सुनिल केसी बताउछन् । एउटा पक्ष जसले बाह्य परिस्थितिका कारण कर्जा भुक्तानी गर्न सकिरहेका छैनन् भने अर्को पक्ष जसले कर्जा नतिरे पनि हुन्छ भनेर बहकाउमा कर्जा तिरिरहेका छैनन् । केसीले भने ‘कतिपय ऋणीले काम गर्दा गर्दै पनि बाह्य परिस्थितिका कारण कर्जा तिर्न सकिरहेका छनन् । अर्को तर्फ किन तिर्ने भनेर बाहिरी मानिसहरुको बहकावमा तिर्न नखोज्ने छन् ।’बैंकहरुले तिर्न चाहदा चाहदै पनि तिर्न नसक्ने र तिर्नै नचाहने ऋणीलाई छुट्टाएर एक्सनमा आउनु पर्ने उनको भनाइ छ ।

खराव कर्जा बढ्दै गए पछि बैंकहरु कर्जा उठाउन हरेक दिन असुलीको लागि धितो लिलामका लागि सूचना जारी गरिरहेका छन् । कर्जा नउठ्दा खराव कर्जा बढिरहेको हुँदा बैंकहरु बाध्य भएर खराव कर्जा असुलीका लागि लिलाम आह्वान गर्न बाध्य भएको कतिपय बैंकरहरु बताउछन् । जुन आफैमा निर्मम काम भएको एक बैंकरले सामाजिक सञ्जाल मार्फत जनाएका छन् ।

यस्तो अवस्थामा बैंकहरुले दुबै पक्षलाई छुट्टाएर हेर्नु पर्ने अध्यक्ष केसी बताउछन् । उनले भने ‘यदि कसैले म कर्जा तिर्दिन भन्छ भने हामी निर्मम हुनु पर्छ ।’ उनले थपे, कर्जा लिने तर म तिर्दिन भन्नेहरुलाई डण्डा लाउनु पर्छ । धेरै मानिसहरु गर्न खोजिरहेका छन् तर अहिलेको अप्ठ्यारो परिस्थितिका कारण तिर्न नसक्नेहरुलाई भने हामीले हेरिदिनु पर्छ । हामीले सपोर्ट गर्नु पर्छ ।’

मानौ आज भन्दा ५ वर्ष अगाडी ट्राभल एजेन्सीमा काम गर्ने वा टुरिजममा काम गर्ने व्यक्तिले एक करोडको होम लोन लिएको थियो । जति वेला उसको आम्दानी मासिक २ लाख रुपैयाँ थियो । पछि आएर उक्त तलब घटेर एकदमै कम भयो । यो भनेको उसको बस भन्दा बाहिरको कुरा हो । कर्जा लिदा सबै कुरा ठिक थियो । बैकहरुले पनि राम्रो मानिरहेका थिए । यस्तो अवस्थामा बैंकहरुले सपोर्ट गर्नु पर्ने केसीको भनाइ छ ।

यस्तो अवस्थामा राष्ट्र बैंकले भनेको जस्तो रिस्ट्रक्चरिङ गर्नु पर्छ । बैंकहरुले पुनर्संचनाका साथै व्याजदर पनि घटाउनु पर्ने विश्लेषकहरु बताउछन् । यदि कसैले एकरुपैयाँ पनि तिर्न खोज्दैन भने बैंकहरुले पनि हेर्नै पर्छ । ऋणीले लगेको पैसा जनताको पैसा हो । मौकाको फाइदा उठाउन खोज्नेलाई नेपाल राष्ट्र बैंक र बैंकहरु कसैले पनि छाड्न हुँदैन ।

यदि सरकारले पूँजीगत खर्च बढाउने हो भने पनि खराव कर्जा कम हुँदै जाने बैंकरहरु बताउछन् । निर्माण क्षेत्रका ठुला ठुला उद्योगहरुले नै बजारबाट पैसा उठाउन सकिरहेका छैनन् । कुनै पनि उद्योगले आफ्नो क्षमता अनुसार उत्पादन गरेर बिक्री गर्न पाएका छैनन् । यदि सरकारले निर्माण कार्य द्रुत गतिमा अगाडी बढाएर बजेट निकासा गर्ने हो भने धेरै समस्या समाधान हुने बैंकहरुको तर्क छ ।  

बैंकहरुको धितोमा आधारित कर्जा प्रवाह धेरै हुने भएकाले आत्तीनु नपर्ने नेपाल राष्ट्र बैंकको बुझाइ छ । तर बैंकहरुले यो अनुपातको खराव कर्जालाई नजरअन्दाज गर्न नमिल्ने राष्ट्र बैंकले जनाएको छ ।

विशेष गरी पछिल्लो समय देखिएको आर्थिक संकटका कारण बैंकहरूको खराब कर्जा अनुपात बढ्न गएको हो । महँगी, व्यवसायमा आएको संकुचनका कारण ऋणीहरूको ऋण तिर्ने क्षमता घटेको छ । बजेट खर्च नहुँदा बजारमा नगद प्रवाहमा कमी ल्याएको छ । साथै, निर्माण क्षेत्रसँग जोडिएका व्यवसायीहरूको आम्दानी पनि प्रभावित भएको छ । यी सहित अन्य विभिन्न कारण समग्र ऋणीहरूको ऋण तिर्ने क्षमतामा कमी आएको छ ।

यस्तै, यसबीचमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाविरुद्ध विभिन्न आन्दोलनहरू पनि भएका छन् । कतिपयले ऋण नतिर्ने अभियान नै चलाएका छन् । त्यसकै पछि लागेर सक्नेले पनि ऋण तिरेका छैनन् । यी यस्ता कारण पछिल्लो समय बैंकहरूको ऋण असुल भएको छैन । फलस्वरूप बैंकहरूको खराब कर्जा अनुपात बढेको बैंकरहरू बताउँछन् । ऋणीले ६ महिनासम्म कर्जाको साँवा तथा ब्याज भुक्तानी नगरेमा त्यस्तो ऋण खराब कर्जामा जाने व्यवस्था छ ।

अर्को तर्फ बैंकमा तरलता थुप्रिदै गइरहेको छ । तर निक्षेपको तुलनामा कर्जा प्रवाह ठप्प जस्तै छ । बैंकको कर्जा प्रवाह बढेको भए खराब कर्जाको अनुपात स्वतः कम हुने थियो । तर, कर्जा प्रवाह नबढ्दा पनि खराब कर्जा अनुपात बढेको बैंकरहरू बताउँछन् ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

सम्बन्धित समाचार

गरिब देशहरुको सहयोगका लागि विश्व बैंकको ९३ अर्ब डलरको वित्तीय प्याकेज

१० वाणिज्य बैंकले ४ महिनामै कमाए अर्ब बढी नाफा, एनआइसी एसियाको सबैभन्दा धेरै

खप्तड लघुवित्तले आईपीओ जारी गर्ने, बिक्री प्रबन्धकमा प्रभु क्यापिटल नियुक्त

तीन कम्पनीको सेयर मूल्य समायोजन

विद्युत खपत बढाउन प्राधिकरणले सुरु गर्यो अभियान

भ्याल्यू स्टक भनेको के हो, कसरी छान्ने यस्ता सेयर ?