शेयर बजारका 'बिग बुल' झुनझुनवाला : ५ हजारको लगानीबाट ४० हजार करोडको यात्रा
- BFIS News
- 2024 May Fri 09:21
काठमाडौं । भारतीय शेयर बजारका प्रसिद्ध लगानीकर्ता राकेश झुनझुनवाला हामी माझ नरहे पनि उनको कथा अझै पनि लाखौं मानिसहरूको लागि प्रेरणाको स्रोतको रूपमा काम गर्दछ। सेयर बजारका 'बिग बुल' भनेर चिनिने दिग्गज लगानीकर्ता झुनझुनवालाले ६२ वर्षको उमेरमा यो संसार छाडेका थिए। जसले जम्मा ५ हजार रुपैयाँको लगानीबाट ४० हजार करोड रुपैयाँ कमाएका थिए।
उनको जन्म ५ जुलाई १९६० मा हैदराबादमा भएको थियो। राजस्थानको झुनझुनुसँगको सम्बन्धका कारण उनको नाममा झुनझुनवाला जोडिएको थियो।
सेयर बजारमा उनको लगानी यात्रा यति सफल भयो कि उनलाई भारतको ‘बिग बुल’ भनियो र उनले भारतको ‘वारेन बफे’ उपाधि पाए। उनको असाधारण उपलब्धिहरुका कारण भारत सरकारले उनलाई मरणोपरान्त पद्मश्रीले सम्मानसमेत गरेको थियो।
सन् २०२२ मा राकेश झुनझुनवालाको मृत्यु भयो, उनीसँग करिब ४० हजार करोड भारतीय रुपैयाँ (राकेश झुनझुनवाला नेटवर्थ) को सम्पत्ति थियो। तपाईं थाहा पाउँदा छक्क पर्नुहुनेछ कि यति धेरै धन कमाउने व्यक्तिको यात्रा मात्र ५ हजार रुपैयाँबाट सुरु भएको थियो । राकेश झुनझुनवालाको मुख्य आम्दानीको स्रोत सेयर बजार थियो र यही बजारले उनलाई सफलताका सबै आयामहरू ल्यायो।
झुनझुनवाला सन् १९८५ मा दलाल स्ट्रीटमा प्रवेश गरेका थिए । सेयर बजारमा प्रवेश गर्ने प्रेरणा उनले बुबाबाट पाएका थिए । तर, पेशाले चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट रहेका झुनझुनवालाले पहिलो पटक सेयर बजारमा पैसा लगानी गर्ने निर्णय गर्दा उनका बुबाले पैसा दिन मानेनन् । साथै बुवाले कुनै साथी वा आफन्तसँग ऋण लिएर बजारमा लगानी नगर्न पनि निर्देशन दिए। यसपछि झुनझुनवालाले पहिले केही पैसा कमाए र त्यसपछि बजारमा प्रवेश गरे।
उनी त्यसै सफल बनेका होइनन् उनले आफ्नो जीवनकालमा धेरै उतारचढावहरूको सामना गरे, तर कहिल्यै हार मानेनन् र सधैं दीर्घकालीन लगानीमा विश्वास गरे।
झुनझुनवालाले सन् १९८५ मा ५ हजार रुपैयाँ लगानी गरेर लगानीकर्ताको रुपमा करियर सुरु गरेका थिए । उनलाई सफल बनाउन टाटा समूहको शेयरको ठूलो भूमिका छ । एक पटक उनले टाटा ग्रुपको कम्पनी टाटा टीको पाँच हजार शेयर ४३ रुपैयाँका दरले किनेका थिए । तीन महिनामा टाटा टीको शेयरमा उल्लेख्य वृद्धि भयो। त्यसपछि झुनझुनवालाले १४३ रुपैयाँमा प्रतिशेयर बेचे। यो १९८६ को कुरा हो। २.१५ लाखको लगानीमा झुनझुनवालाले तीन महिनामा यो सम्झौताबाट ५ लाख रुपैयाँ नाफा कमाए।
त्यसपछिको तीन वर्षमा उनले करिब साढे दुई करोड रुपैयाँ नाफा कमाए। टाटा समूहको अर्को कम्पनीले उनलाई बिग बुल बनायो। उनले सन् २००३ मा टाटा समूहको कम्पनी टाइटनमा पैसा लगानी गरेका थिए । त्यसपछि उनले तीन रुपैयाँका दरमा टाइटनको ६ करोड शेयर किनेका थिए । कुनै समय झुनझुनवालासँग टाइटनको करिब ४.५ करोड शेयरको स्वामित्व थियो, जसको मूल्य ७ हजार करोडभन्दा बढी थियो।
झुन्झुनवालाको पोर्टफोलियोमा टाटाको सेयर अन्तिमसम्म प्रमुख थियो। उनको निधन हुँदा उनको पोर्टफोलियोमा सेल, टाटा मोटर्स, टाटा कम्युनिकेशन्स, लुपिन, टिभि १८, डीबी रियल्टी, इन्डियन होटल्स (इन्डियन होटल्स), इन्डिया बुल्स हाउसिङ फाइनान्स, फेडरल बैंक, करूर वैश्य बैंक, एस्कर्ट्स लिमिटेड, टाइटन कम्पनी, MCX आदिको शेयरहरू थिए।
झुनझुनवाला एक विपरित लगानीकर्ता थिए जसले बजारमा मन नपराइएका शेयर किन्नमा विश्वास गर्थे। उनी दीर्घकालीन लगानीमा पनि विश्वास गर्थे।
झुनझुनवाला एक प्रख्यात परोपकारी पनि थिए जसले लाखौं रुपैयाँ दान पनि गरेका थिए। शिक्षा र स्वास्थ्यमा उनको विशेष चासो थियो।
राकेश झुनझुनवालाका केही प्रसिद्ध भनाइहरू -
-लगानी भनेको लामो दौड हो, यसमा बिस्तारै हिँड्नु नै सफलताको सुत्र हो।
-लगानी गर्ने सबैभन्दा राम्रो समय बजारको मन्दीको बेला हो।
-लगानी गर्नुअघि, कम्पनीको राम्रोसँग अनुसन्धान गर्न र यसको व्यवस्थापनमा विश्वास गर्न महत्त्वपूर्ण हुन्छ।
झुनझुनवाला बारे केहि रोचक कुराहरु-
-राकेश झुनझुनवालाले एकै दिनमा ५० करोडसम्म कमाएका थिए।
-उनी एक ठूलो क्रिकेट प्रेमी पनि हुन् र धेरै पटक आइपिएल टोलीहरूमा लगानी गरेका थिए।
-उनी एक सामाजिक कार्यकर्ता पनि हुन् र धेरै गैरसरकारी संस्थालाई सहयोग पनि गरे।
झुनझुनवाला भारतीय स्टक बजारका अग्रणी थिए र उनलाई सर्वकालिन समयको सबैभन्दा ठूलो लगानीकर्ता मानिन्छ। भारतमा दीर्घकालीन लगानीको अवधारणालाई लोकप्रिय बनाउने श्रेय उनलाई दिइन्छ। उनको १४ अगस्त २०२२ मा ६२ वर्षको उमेरमा निधन भयो, तर उनको विरासत शेयर बजारमा सधैंभरि बाँचिरहने छ।
प्रतिक्रिया