आगामी आर्थिक वर्ष 'केहि वर्षको अन्तराल पछिको' उज्यालो वर्ष बनोस, प्रभु बैंकका सिइओ अशोक शेरचनको विचार  

काठमाडौं । हामी नयाँ आर्थिक वर्षको संघारमा छौं । आगामी आर्थिक वर्षलाई म केहि वर्षको अन्तराल पछिको उज्यालो आर्थिक वर्ष बनोस भन्ने शुभकामना दिन चाहन्छु ।

हाम्रो देशको कुल गार्ह्थ्य उत्पादनको आकार करिव करिव ५७/५८ खर्बको रहेको छ । हामी आकारका हिसावले विश्वका १०० देश भित्र पर्छौ । एशिया प्यासिफिक भित्र ३० नम्बरमा पर्छौ । यसर्थ भन्न सकिन्छ हामी अवसरै अवसरको सम्भावना नै सम्भावनाको समयमा छौ । केहि साना तिना आरोह अवरोह यस विचमा झेल्नु पर्यो होला । आगामी आर्थिक वर्षहरु निकै सुन्दर निकै उज्जल र निकै सम्भावना बोकेका हुनेछन् भनेर हामी सबै मनैबाट कामना गरिरहेका छौ ।

विगत केहि वर्षदेखि मौद्रिक नीतिलाई सम्पुर्ण नेपालीहरुले आशापुर्ण तवरले हेर्न सुरु गरेका छन् । वित्त नीति भन्दा बढि प्राथमिकता मौद्रिक नीतिले पाउन सुरु गरेको छ । यसको अक्षर अक्षरहरु पढिन थालिएका छन् । र ति अक्षरहरु सँग हाम्रा कयौ सपनाहरु साकार हुन थालेका छन् ।

अर्थतन्त्रका सबै पक्षहरु बलिया हुन सक्छन् । जसबाट अर्थतन्त्रले नयाँ बाटो समाउन सक्छ । जसले अझ ठुलो आकारको जिडीपि तयार हुन सक्छ । कोभिड कालदेखि हाम्रोम मात्रै होइन विश्वले नै केहि केहि संकटपुर्ण अवस्थाको सामना गर्नु परेको छ । तर पनि सबै स्टेक होल्डरको साथ तथा केन्द्रिय बैंकको बुद्धिमतापुर्ण चालका कारणले अर्थतन्त्रलाई यहाँसम्म ल्याएका छौ ।

हाम्रो आयात निर्यातको कुरा गर्दाखेरी सुरुदेखि नै कमजोर अवस्थामा छौ । गएका १० महिनामा हामीले एक खर्ब ८० अर्ब रुपैयाँ बराबरको निर्यात गरेका छौ । आयात करिव करिव ११/१२ गुणा छ । त्यो भनेको १३ खर्ब बराबरको छ । यसरी हेर्दा व्यापार घाटा ११ खर्ब ८० अर्ब रहेको छ । यो उदेक लाग्दो तथ्याङ्क हुन सक्छ । तर पनि हामीले हाम्रा स्रोतहरुको अधिकतम प्रयोगका लागि विभिन्न किसिमका कार्यक्रमहरु गरिरहेका छौ । नीजी तथा सरकारी संस्थाहरुबाट धेरै प्रयासहरु भइरहेका छन् । तै पनि नेपालमा नीतिगत स्थायित्वको आवश्यकता छ ।

सबैभन्दा राम्रो पक्ष केहि दशकदेखि रेमिट्यान्स नै हो । पछिल्लो १० महिनामा पनि १२ खर्ब बराबरको रेमिट्यान्स प्राप्त गरेका छौ । हुन त यो तथ्याङ्क एकदम ठुलो लाग्छ । तर यस भन्दा पछाडी छुटेका अनगिन्ति कथाहरु छन् । रेमिट्यान्सको बृद्धिदर करिव करिव ३० प्रतिशतको हाराहारीमा छ । हामी सँग बैदेशिक मुद्राको सञ्चिति करिव करिव १९ खर्ब छ । जुन भनेको नेपालको बस्तु तथा सेवा आयातका लागि साढे १२ महिनाका लागि पुग्छ । यि सबै सूचकहरुले हामीलाई के भनिरहेको छ भन्दा एकदमै राम्रो समय आउदैछ । मानिसहरु सँग प्रसस्त स्रोत छ । अव यसलको अधिकतम तवरको उपयोग र उत्पादनशिल क्षेत्रमा प्रयोग गर्नु पर्नेछ ।

यसकारण हाम्रो अर्थतन्त्रलाई संकटपुर्ण भनिरहनु पर्ने म देख्दिन । केहि समयको अप्ठ्यारो परिस्थति चाही हो । तर त्यसलाई विस्तारै विस्तारै चिर्दै जानु पर्छ । निक्षेप जिडिपिको आकार भन्दा ठुलो भएको छ भने कर्जा जिडिपिको ८० प्रतिशत छ । अझ केहि लगानीका लागि स्पेस बाँकी छ । यस कारणले पनि हामी आत्तीनु पर्ने अवस्थामा छैनौ ।

तर अहिलेको अवस्था सिथिल चाही पक्कै हो । यसमा हाम्रा कयौ दोसहरु होलान् । हामीले अरुलाई मात्रै दोष लगाएर हुँदैन । हाम्रा पनि कमि कमजोरी होलान् । अरुलाई दोस दिएर मात्रै हुँदैन गभर्नर ज्यू आएदेखि नै कोभिड सुरु भएर अहिलेसम्मको अवस्था आएको छ । उहाँको टिमले स्थायित्व कायम गर्न सकेको छ । सबै कुराहरु सामान्य रुपमा चलिरहेको जस्तो पनि देखिन्छ । सबै कुराहरु हिडिरहेकै जस्तो देखिन्छ । यस्ता गतिविधि भने हुनै पर्छ । एकै ठाउँमा बस्यौ भने अगाडी बढ्न सक्दैनौ ।

सबैभन्दा ठुलो कुरा हाम्रो आत्मविश्वास हो । इच्छाशक्ति हो । नेपाल सरकारले यस वर्ष १४ खर्ब राजश्व संकलन गर्ने लक्ष्य लिएको छ । तर अहिलेसम्म करिव करिव ६५ प्रतिशत मात्रै लक्ष्य पुरा गरेको छ । त्यस्तै सरकारले १७ खर्ब ५१ अर्ब खर्च गर्ने भनेको छ । अहिलेसम्म १२ खर्ब १६ अर्ब रुपैयाँ खर्च भइसकेको छ ।

असार १० गतेसम्मको पूँजीगत खर्च हेर्यो भने जम्मा एक खर्ब ४१ अर्ब मात्रै खर्च भएको छ । सरकारले यहाँनेर पो ह्यामबर गर्ने पो हो कि । यि कुराहरुलाई नजिकबाट विश्लेषण गर्नु पर्ने देखिन्छ । अवका दिनमा हामीले ठुलो मात्रामा वित्तीय खर्चका लागि पैसा छुट्टाउनु पर्नेछ ।

यो रकम पूँजीगत खर्च भन्दा धेरै भइसकेको छ । यि सूचकले आगामी दिनको अवस्थालाई केहि न केहि रुपमा देखाइरहेको छ । यि सबै कुराहरुलाई व्यवस्थापन गर्न सक्छौ भन्ने भावना विकास गर्नु पर्नेछ । यसका लागि सबैले आ-आफ्नो ठाउँबाट व्यवस्थापन गर्नु पर्छ । केहि समयदेखि बैंकहरुको अवस्था पनि पक्कै राम्रो छैन । हामीले पनि मौद्रिक नीति प्रति केहि अपेक्षा गरेका छौ ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

सम्बन्धित समाचार

गरिब देशहरुको सहयोगका लागि विश्व बैंकको ९३ अर्ब डलरको वित्तीय प्याकेज

१० वाणिज्य बैंकले ४ महिनामै कमाए अर्ब बढी नाफा, एनआइसी एसियाको सबैभन्दा धेरै

खप्तड लघुवित्तले आईपीओ जारी गर्ने, बिक्री प्रबन्धकमा प्रभु क्यापिटल नियुक्त

तीन कम्पनीको सेयर मूल्य समायोजन

विद्युत खपत बढाउन प्राधिकरणले सुरु गर्यो अभियान

भ्याल्यू स्टक भनेको के हो, कसरी छान्ने यस्ता सेयर ?