विदेशी व्यवस्थापनले अब्बल बन्दै स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड, एभरेष्ट र नेपाल एसबिआइ बैंक, क्राइसिस म्यानेजमेन्टमा ठुलो साथ

काठमाडौं । दोस्रो बजारमा तीन विदेशी लगानीका बैंकहरु स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंक, नेपाल एसबिआइ बैंक र एभरेष्ट बैंकको शेयरमा लगानीकर्ताको सबैभन्दा धेरै आकर्षण छ । जसले गर्दा तीन वटैको शेयर मूल्य पनि सबैभन्दा माथि छ ।  

दोस्रो बजारमा बाणिज्य बैंकहरु मध्येको सबैभन्दा महंगो स्ट्याण्डर्ड चार्टको ६९२ रुपैयाँ छ । त्यस्तै एभरेष्ट बैंकको ६०१ रुपैयाँ छ भने नेपाल एसबिआइको ५३० रुपैयाँ छ । चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को पहिलो त्रैमाशिक अवधिमा तीन वटैको व्यालेन्स सिट एकदमै राम्रो देखिएको छ । प्रतिशेयर आम्दानीदेखि लिएर हरेक सूचकमा अगाडी देखिएका यि तीन वटा बैंकको वित्तीय अवस्थालाई यहाँ विश्लेषण गर्न खोजिएको छ ।

चुक्ता पूँजी तथा जगेडा कोष

तीन बाणिज्य बैंकहरु मध्ये एभरेष्ट बैंकको चुक्ता पूँजी सबैभन्दा माथि छ । एभरेष्टले पछिल्लो समय नेपाली प्रमुख कार्यकारी अधिकृत भित्र्याएर अन्य बैंकहरु जस्तै प्रतिस्पर्धी बनाइरहेको छ । बैंकले हरेक वर्ष नगद सँग बोनस शेयर पनि दिइरहेकाले चुक्ता पूँजी १२ अर्ब ९४ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । बैंकको पूँजी भन्दा जगेडा कोष बढि रहेको छ । त्यस्तै पूँजीका हिसावले सबैभन्दा कम स्ट्याणर्डर्ड चार्ट बैंक छ । बैंकको चुक्ता पूँजि ९ अर्ब ४२ करोड मात्रै छ । यद्यपी जगेडा कोषमा भने निकै राम्रो रकम ११ अर्ब ९८ करोड रुपैयाँ जम्मा भइसकेको छ ।

नेपाल एसबिआइ बैंकको चुक्ता पूँजी १० अर्ब ५० करोड छ । भने जगेडा कोषमा ७ अर्ब ९२ करोड मात्रै छ । बैंकको जगेडा कोष अन्य बैंकको तुलनामा निकै कम देखिएको छ ।

निक्षेप तथा कर्जा लगानी

निक्षेप र कर्जा विस्तारमा स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड निकै पछाडी छ । बैंकको प्रमुख आम्दानी नियमित बैंकिङ भन्दा पनि शुल्क तथा कमिशन नै हो । स्ट्याण्डर्डले एक अर्ब १३ करोड निक्षेप संकलन गरी ८१ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ कर्जा लगानी गरेको छ । कर्जा तथा निक्षेपमा एभरेष्ट बैंक भने आक्रामक देखिएको छ । बैंकले २ खर्ब ३७ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरी एक खर्ब ८७ अर्ब रुपैयाँ कर्जा लगानी गरेको छ । त्यस्तै नेपाल एसबिआइ बैंकको भने एक खर्ब ८१ अर्ब निक्षेप तथा एक खर्ब २८ अर्ब कर्जा लगानी छ ।

व्याज आम्दानी तथा मुनाफा

तीन वटै बैंकको आम्दानीको एउटा प्रमुख स्रोत भनेको शुल्क तथा कमिशन हो । यस तर्फ स्ट्याण्डर्ड अगाडी छ । यद्यपी कर्जा विस्तार गरेर सबैभन्दा धेरै खुद व्याज आम्दानी एभरेष्ट बैंकको २ खर्ब १३ अर्ब रुपैयाँ छ । त्यस्तै नेपाल एसबिआइको एक खर्ब ३४ अर्ब रुपैयाँ छ भने स्ट्याण्डर्ड चार्टर्डको एक अर्ब १६ करोड मात्रै छ । जवकी सञ्चालन आम्दानी हेर्यो भने स्ट्याण्डर्डको सबैभन्दा धेरै २ अर्ब ६७ करोड छ । बैंकले नेपालको बैंकिङ प्रणालीलाई अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा पुर्याइरहेको छ ।

मुनाफा तर्फ हेर्ने हो भने एभरेष्ट सबैभन्दा अगाडी छ । एभरेष्टले एक अर्ब १२ करोड रुपैयाँ मुनाफा आर्जन गरेको छ । जवकी स्ट्याण्डर्डको मुनाफा ८६ करोड २२ लाख रहेको छ । त्यस्तै नेपाल एसबिआइको मुनाफा ८१ करोड १४ लाख छ ।

प्रतिशेयर आम्दानी तर्फ हेर्ने हो भने स्ट्याण्डर्डको सबैभन्दा धेरै ३६.५७ रुपैयाँ छ । त्यस्तै एभरेष्टको ३४.८५ रुपैयाँ हुँदा एसबिआइको ३१.०३ रुपैयाँ छ । यसले गर्दा तीन वटै विदेशी बैंकले नेपालमा उत्साहजनक बैंकिङ गरिरहेका छन् । खराव कर्जा हेर्ने हो भने तीन वटैको नियन्त्रणमा छ । सबैभन्दा धेरै एभरेष्ट बैंकले नियन्त्रण गरेको छ । जसले गर्दा खराब कर्जा ०.७७ प्रतिशत छ । यो बैंकहरु मध्येको सबैभन्दा कम हो । त्यस्तै स्ट्याण्डर्डको पनि १.९५ प्रतिशत र नेपाल एसबिआइको १.८४ प्रतिशत छ । नेटवर्थ हेर्दा स्ट्याण्डर्डको सबैभन्दा धेरै २२७ रुपैयाँ छ भने एभरेष्टको २१९ रुपैयाँ छ । एसबिआइको १९३ रुपैयाँ छ ।  

तीन वटै बैंकको उच्च व्यवस्थापनमा विदेशी बैंकहरुको संलग्ना छ । एभरेष्टले प्रमुख कार्यकारी अधिकृत बाहेक केहि पदमा पञ्जाव नेशनल बैंकको प्राविधिक सहयोग लिइरहेको छ । यसले बैंकका हरेक कुराहरुलाई मोनिटर गर्नुका साथै ट्रयाकमा ल्याउने काम गर्छ । अर्को एसबिआइमा पनि भारतकै एसबिआइको उच्च व्यवस्थापनले हेरिरहेको छ । अर्को तर्फ स्ट्याण्डर्डमा पनि भारतको शाखाले नेपालको बैंकलाई हेरिरहेको हुन्छ । जहाँ बैंकलाई हरेक दृष्टिकोणबाट अगाडी बढाउन विदेशी बैंकको सहयोग मलिरहेको छ । यसले गर्दा पनि नेपालका सरकारी बैंक तथा निजी स्तरका अन्य बैंक भन्द उल्लेखनीय हिसावले सञ्चालन गरिरहेका छन् । तीन वटै बैंकले नेपालको पछिल्लो समयको क्राइसिस म्यानेजमेन्टमा पनि आफुलाई ट्रयाकमा हिडाउन सक्नु आफैमा उदाहरणीय छ ।

अहिलेको अवस्थामा सबैभन्दा धेरै सरकारी लगानीका तीन ठुलो बाणिज्य बैंकहरु छन् । सहज अवस्थामा उल्लेखनीय काम गरेको देखिए पनि अहिलेको जटिल अवस्थामा ति बैंकहरुले टेक्निकल सपोर्टको आवश्यकता महशुस गरिरहेका छन् । जवकी कोभिड १९ पछिको आर्थिक मन्दी र सुस्त अर्थतन्त्रको असर बैंकिङ प्रणालीमा परिरहेको छ । जहाँ निजी स्तरका बाणिज्य बैंकहरुले पनि समस्या झेलिरहेका छन् । एकदमै राम्रो मानिएको सानिमा बैंकले पनि यस पटक खराव कर्जाको व्यवस्थापनमा उतार्न सकेन । नविल बैंक सहित केहि बैंकले आफुलाई सम्हालिरहेता पनि अन्य बैंकहरुलाई गाह्रो परिरहेको छ । हिजोका दिनमा आक्रामक बजार विस्तारमा उत्रिएको एनआइसी एशियाले अहिलेको क्राइसिसमा आफुलाई सम्हाल्न नसक्दा निकै पछाडि परेको छ । यसबाट पनि बैंकलाई प्राविधिक जनशक्ति आवश्यक पर्छ । जसले असहज अवस्थामा पनि आफुलाई उतार्न सक्छ ।

कुन बैंकको अवस्था कस्तो

एभरेष्ट बैंक 

स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंक

नेपाल एसबिआइ बैंक

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

सम्बन्धित समाचार

गरिब देशहरुको सहयोगका लागि विश्व बैंकको ९३ अर्ब डलरको वित्तीय प्याकेज

१० वाणिज्य बैंकले ४ महिनामै कमाए अर्ब बढी नाफा, एनआइसी एसियाको सबैभन्दा धेरै

खप्तड लघुवित्तले आईपीओ जारी गर्ने, बिक्री प्रबन्धकमा प्रभु क्यापिटल नियुक्त

तीन कम्पनीको सेयर मूल्य समायोजन

विद्युत खपत बढाउन प्राधिकरणले सुरु गर्यो अभियान

भ्याल्यू स्टक भनेको के हो, कसरी छान्ने यस्ता सेयर ?