कमजोर आर्थिक अवस्थामाझ मुक्तिनाथ विकास बैंक हरेक सूचकमा अब्बल बनिरहेको छ: सिइओ पोखरेल

काठमाडौं। विश्व अर्थतन्त्र अहिले पनि सुस्त वृद्धिदर र अनिश्चितताले भरिएको चुनौतीपूर्ण अवस्थाबाट गुज्रिरहेको छ । व्यापार अवरोध, भूराजनीतिक तनाव, स्थायी मुद्रास्फीति दबाब र नीतिगत अनिश्चितताले यसलाई थप जटिल बनाएको छ । यी परिस्थितिहरूले बजार अस्थिरता बढाउँदै विभिन्न क्षेत्र र भौगोलिक क्षेत्रहरूमा आर्थिक दबाब सिर्जना गरिरहेका छन् ।

वर्तमान आर्थिक परिदृश्यले विश्वव्यापी विकास लक्ष्यहरूमा प्रगति सुस्त बनाउँदै असमानता बढाएको छ र विशेषगरी कमजोर राष्ट्र तथा जनसंख्यामा असमान प्रभाव पारेको छ । यी जोखिमहरूले नेपालको अर्थतन्त्रमा पनि प्रभाव पार्न सक्छन् विशेषगरी व्यापार, लगानी, तरलता र अन्य महत्त्वपूर्ण क्षेत्रमा ।

नेपालको अर्थतन्त्रले पनि अर्थतन्त्रलाई स्थिर राख्ने प्रयासका बीच विभिन्न चुनौतीहरू सामना गरिरहेको छ । विदेशी विनिमय सञ्चिति, भुक्तानी सन्तुलन, मुद्रास्फीति नियन्त्रण र वैदेशिक रोजगारबाट आउने रेमिट्यान्सजस्ता अधिकांश समष्टिगत आर्थिक सूचकहरू सकारात्मक भए पनि निजी क्षेत्रको कमजोर लगानीका कारण आर्थिक पुनरुत्थानको गति सीमित भएको छ ।

आगामी दिनमा सशक्त निजी लगानी र जलविद्युत, पर्यटन तथा प्रविधि अपनत्वका क्षेत्रमा अवसरको सदुपयोगले अर्थतन्त्रलाई दिगो गतिमा अघि बढाउन र समृद्धि सुनिश्चित गर्न मद्दत पुर्‍याउनेछ ।

कमजोर आर्थिक पुनरुत्थानबीच बैंकिङ क्षेत्रले पनि व्यवसायिक विस्तार र ऋण असुलीमा दबाब महसुस गरेको छ । निजी लगानी कमजोर रहँदा निजी क्षेत्रको कर्जा वृद्धि दर वार्षिक ८.४% मात्र रह्यो भने निक्षेप वृद्धि १२.६% पुगेको छ । ऋण असुलीमा चुनौती कायम रहँदा गैर बैंकिङ सम्पत्ति (NPA) स्तर गत वर्षको ३.८६% बाट बढेर यस वर्ष ४.६२% पुगेको छ।

यससँगै बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले अत्यधिक तरलता व्यवस्थापनमा पनि दबाब भोगिरहेका छन् । उद्योगको क्रेडिट–टु–डिपोजिट अनुपात गत वर्षको ७९.०९% बाट घटेर यस वर्ष ७५.७९% पुगेको छ , जुन नियामक न्यूनतम सीमा ९०% भन्दा निकै तल हो । आगामी वर्षहरूमा बैंकिङ क्षेत्रले सावधानीपूर्वक कर्जा वृद्धि, सम्पत्ति गुणस्तर सुदृढीकरण र तरलता व्यवस्थापनमा ध्यान केन्द्रित गर्नुपर्नेछ । साथै, निजी क्षेत्रको लगानी प्रवर्द्धन र प्रविधिको प्रयोगमार्फत सञ्चालन दक्षता र ग्राहक पहुँच विस्तारमा जोड दिइनेछ ।

यस साझा प्रतिबद्धताले नै हाम्रो प्रदर्शनलाई अगाडि बढाएको छ । यस वर्ष हामीले सावधानीपूर्वक सञ्चालित व्यवसाय, नाफा–केन्द्रित वृद्धि, डिजिटल रूपान्तरण र सञ्चालन उत्कृष्टतामा आधारित रणनीति कार्यान्वयन गरी प्रमुख सूचकहरूमा सुधार ल्याएका छौँ । यी नतिजाले हामीलाई आगामी वर्षका लागि आत्मविश्वास प्रदान गरेका छन् ।

मुक्तिनाथ विकास बैंक

आर्थिक वर्ष २०८१/८२ ले चुनौती र अवसर दुवै ल्यायो, जसले हामीलाई विद्यमान समष्टिगत आर्थिक अवस्थाअनुसार नयाँ रणनीति तयार गर्न प्रेरित गर्‍यो । यस अवधिमा हामीले असुली सुदृढीकरण, जोखिम व्यवस्थापन सुधार, एएलएम (ALM) अनुकूलन र सञ्चालन दक्षता वृद्धिमा ध्यान केन्द्रित गर्‍यौँ । कमजोर आर्थिक वातावरण हुँदाहुँदै पनि हाम्रो टिमले ग्राहकहरूलाई मूल्य प्रदान गर्न, निजी क्षेत्र लगानीलाई प्रवर्द्धन गर्न र प्रविधिको सदुपयोगमार्फत दक्षता र पहुँच सुधार गर्न निरन्तर प्रतिबद्धता देखाएको छ ।

प्रतिफल र पूँजी स्थिति

यस वर्ष बैंकले आफ्ना शेयरधारकहरूलाई १३.५३% बोनस शेयर र ४.६७% नगद लाभांश (कुल १८.२%) वितरण गर्ने प्रस्ताव गरेको छ । गत वर्ष नाफा पूँजी सुदृढीकरणका लागि रोकिएको थियो । आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ मा रू. १ अर्ब बराबरको Perpetual Non-Cumulative Preference Shares जारी गर्ने योजनाले पूँजी आधारलाई अझ मजबुत बनाउनेछ ।

बैंकले हालसम्म १०.८४% को टियर–१ पूँजी अनुपात र १२.८८% को कुल पूँजी पर्याप्तता कायम गरेको छ, जुन नियामक आवश्यकता र आन्तरिक पूँजी मूल्यांकन प्रक्रिया (ICAAP) दुवैभन्दा माथि छ । यो मजबुत पूँजी संरचनाले भविष्यका वृद्धि अवसरहरूलाई समर्थन गर्नेछ र शेयरधारक, निक्षेपकर्ता तथा नियामकहरूको हित सुरक्षित राख्नेछ ।

व्यवसाय

यस वर्ष बैंकले ऋण पुस्तिका विस्तारमा सावधानीपूर्वक दृष्टिकोण अपनायो, जसमा ५.१% वृद्धि भएको छ । मुख्य रूपमा जलविद्युत परियोजना र साना तथा मध्यम उद्योगहरूमा केन्द्रित कर्जा प्रवाह गरियो । जोखिम र प्रतिफल सन्तुलनका लागि प्रभावकारी एएलएम व्यवस्थापन गरियो, जसको परिणामस्वरूप बैंकको क्रेडिट–टु–डिपोजिट अनुपात ८५.७२% रह्यो ।

असुली चुनौती बढेसँगै बैंकले संगठनात्मक संरचना परिमार्जन गरी आवश्यकता अनुसारको रणनीति अपनायो । निक्षेपको लागत घटाउन CASA निक्षेप विस्तारमा विशेष जोड दिइयो, जसले वर्षको अन्त्यमा CASA अनुपात ४०.७७% पुर्‍यायो ।

प्रविधि हाम्रो केन्द्रमा

प्रविधि हाम्रो रणनीतिक केन्द्रबिन्दु हो, जसले दक्षता, नवप्रवर्तन र उत्कृष्ट ग्राहक अनुभवलाई अघि बढाउँछ । हामीले Muktinath FAIDA App नामक नयाँ मोबाइल बैंकिङ एप सार्वजनिक गरेका छौँ, जसले ग्राहकलाई सहज डिजिटल बैंकिङ अनुभव प्रदान गर्दछ ।

यसैगरी, ऋण असुली प्रक्रियालाई प्रभावकारी बनाउन Muktinath ISARA App (मोबाइल र वेब संस्करण दुवैमा) विकसित गरिएको छ । साथै, हाम्रो कोर प्रणालीलाई क्लाउड इन्फ्रास्ट्रक्चरमा सारिएको छ, जसले प्रणालीको मापन क्षमता, डाटा सुरक्षा र सञ्चालन निरन्तरतामा सुधार ल्याएको छ । कृत्रिम बुद्धिमत्तामाथि आधारित मोडेलहरू पनि सञ्चालनका विभिन्न क्षेत्रमा प्रयोगका लागि परीक्षण भइरहेका छन् ।

सञ्चालन दक्षता

यस वर्ष विभिन्न अगाडिका र पछाडिका कार्यहरूमा दक्षता अभिवृद्धिका लागि महत्त्वपूर्ण प्रगति गरियो । Robotic Process Automation (RPA) लागू गरी नौवटा दोहोरिने कामहरू स्वचालित बनाइयो, जसले कार्यप्रवाहलाई सरल बनायो ।

आन्तरिक प्रक्रियामा कागजको प्रयोग प्रायः समाप्त गरिएको छ । असुली एप्लिकेशनमार्फत कर्मचारीहरूले वास्तविक समयको डाटामा सजिलै पहुँच पाउँछन्, जसले ऋण असुलीलाई छिटो र प्रभावकारी बनाएको छ ।

यी पहलहरूले सञ्चालन प्रभावकारिता बलियो बनाएका छन् र लागत–आय अनुपात ४७.६९% बाट घटेर ४५.९५% पुगेको छ ।

बैंकले दिगोपनलाई आफ्ना सञ्चालनको केन्द्रमा राखेको छ । नवीकरणीय ऊर्जामा लगानी, जलवायु–मैत्री कृषि र विद्युतीय सवारी साधन वित्तीयकरणमार्फत बैंकले दिगोपनमा योगदान पुर्‍याइरहेको छ ।

यस वर्ष केन्द्रीय कार्यालयमा Sewage Treatment Plant स्थापना गरी सम्पूर्ण फोहर पानी प्रशोधन गरी पुनःप्रयोगमा ल्याइएको छ । साथै, कर्मचारीहरूका लागि विद्युतीय सवारी चार्जिङ स्टेशनहरू पनि जडान गरिएको छ ।

उत्कृष्ट व्यवस्थापन विकास बैंकको मान्यता

हामीलाई अत्यन्त गर्वका साथ भन्न मन छ कि बैंकले New Business Age द्वारा आयोजित Business Excellence Awards–2025 अन्तर्गत “Best Managed Development Bank of the Year” पुरस्कार प्राप्त गरेको छ । यो उपलब्धिले हाम्रो सुदृढ वित्तीय प्रदर्शन र उत्कृष्ट व्यवस्थापन अभ्यासलाई पुष्टि गर्दछ ।

आगामी वर्षहरूमा हाम्रो वृद्धिदरलाई बढाउने छौ, नयाँ अवसरहरू खुलाउनेछौँ र प्रत्येक चुनौतीलाई अवसरमा रूपान्तरण गर्दै अझ सशक्त र भविष्यका लागि तयारी गर्नेछौ।

हामी प्रविधिमा निरन्तर लगानी, सुशासन सुदृढीकरण, सञ्चालन उत्कृष्टता र ESG सिद्धान्तहरूको अभिन्न कार्यान्वयनमा प्रतिबद्ध रहनेछौँ ।

साथै, शेयरधनिहरुलाई स्थिर र प्रतिस्पर्धात्मक प्रतिफल प्रदान गर्दै देशको आर्थिक र सामाजिक प्रगतिमा योगदान पुर्‍याउने हाम्रो लक्ष्य यथावत् रहनेछ ।

म बैंकका सञ्चालक समितिलाई उहाँहरूको दृढ प्रतिबद्धता र मार्गदर्शनका लागि हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छु । नेपाल राष्ट्र बैंकलाई पनि निरन्तर सहयोग, परामर्श र पर्यवेक्षणका लागि आभार व्यक्त गर्दछु ।

हाम्रा समर्पित कर्मचारीहरूको लगाव, प्रतिबद्धता र अथक परिश्रमबिना बैंकको सफलता सम्भव हुने थिएन । अन्त्यमा, हाम्रा शेयरधनी र अन्य सबै सुभेच्छुकहरूलाई निरन्तर विश्वास, सहयोग र संरक्षणका लागि हृदयदेखि आभार प्रकट गर्न चाहन्छु ।

(प्रद्युमन पोखरेल मुक्तिनाथ विकास बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत हुन्। प्रस्तुत सामाग्री उनले बैंकको १९ औं वार्षिक साधारणसभाको अवसरमा दिएको मन्तव्यका आधारमा तयार पारिएको हो।)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

सम्बन्धित समाचार

तीन कम्पनीको सेयर मूल्य समायोजन

विद्युत खपत बढाउन प्राधिकरणले सुरु गर्यो अभियान

भ्याल्यू स्टक भनेको के हो, कसरी छान्ने यस्ता सेयर ?

बिल एकम्यानको रणनीति : सस्तो सेयर किनेर व्यवस्थापन आफ्नै हातमा लिने

डिजिटलाइजेसन र सुधार

कोभिड–१९ आर्थिक पुनरुत्थान र वित्तीय स्थायित्व, डेपुटी गभर्नर डा. निलम ढुङ्गाना तिम्सिनाको विश्लेषण