मर्जर पछि ग्लोबल, इन्भेष्टमेन्ट र नविल बने प्रतिस्पर्धी, आकारमा ग्लोबल नाफामा इन्भेष्टमेन्ट र सूचकमा नविल अगाडी

काठमाडौं । नेपाल राष्ट्र बैंकले लिएको विग मर्जरको नीतिलाई आत्मसाथ गरेका ग्लोबल आइएमई, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा बैंक र नविल बैंक सर्वाधिक ठुला प्रतिस्पर्धी बैंक बनेका छन् । मर्जर सँगै आकारमा सर्वाधिक ठुलो ग्लोबल आइएमई बनेको छ । तीन वटा बैंक मध्ये ग्लोबल आइएमई चुक्ता पूँजी, निक्षेप संकलन, कर्जा लगानी, खुद व्याज आम्दानी, खर्च, कष्ट अफ फण्ड जस्ता सूचकमा अगाडी देखिएको छ ।

त्यस्तै पूँजीका हिसावले दोस्रो ठुलो बैंक बनेको नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा बैंक चालु आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमाशिक अवधिमा सर्वाधिक धेरैम नाफा आर्जन गर्ने बैंक बनेको छ । बैंकको सञ्चालन मुनाफा र मुनाफा सबैभन्दा धेरै रहेको छ । हाल बैंकको पूँजीकोष अनुपात प्रतिस्पर्धी तीन बैंकको भन्दा धेरै रहेको छ । खराव कर्जाबाट पिडित नेपाल इन्भेष्टमेन्टले पुराना विग्रिएको कर्जा सल्टाउदा सल्टाउदै पनि पछिल्लो समयको आर्थिक मन्दीको सामना गरिरहेको छ ।

आकारमा ग्लोबल र इन्भेष्टमेन्ट देखिए पनि सूचकहरुमा भने नविल अगाडी छ । पूँजीका हिसावले तेस्रो ठुलो नविल बैंकको जगेडा कोष सबैभन्दा धेरै रहेको छ । मुनाफामा दोस्रो नविल वितरणयोग्य मुनाफामा भने पहिलो नम्बरमा छ । प्रतिशेयर आम्दानी, प्रतिशेयर नेटवर्थ, पिइ रेसियो र शेयर मूल्यमा सबैभन्दा अगाडी रहेको छ ।

आकार

बाणिज्य बैंकहरुको कुल चुक्ता पूँजी मध्ये सर्वाधिक ठुला तीन बाणिज्य बैंकले मात्रै २६ प्रतिशत हिस्सा ओगटेका छन् । यस मध्ये सर्वाधिक धेरै ग्लोबल आइएमई बैंकको रहेको छ । पछिल्लो चार वर्षको अवधिमा तीन वटा बाणिज्य बैंकको मिश्रण ग्लोबल आइएमई बैंकमा रहेको छ । साविक जनता बैंक र बैंक अफ काठमाण्डू विलिन गराएको ग्लोबलले हालसम्ममा झण्डै एक दर्जन भन्दा बढि संस्थालाई मिलाइसकेको छ । ग्लोबल आइएमई बैंकको चुक्ता पूँजी ३५ अर्ब ७७ करोड रहेको छ ।

 त्यस्तै विग मर्जरको इतिहास रचेको अर्को नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकले मेगा बैंक सँग मर्जर चुक्ता पूँजी तर्फ सर्वाधिक दोस्रो ठुलो बन्ने इतिहास रचेको हो । मर्जर सँगै बैंकले चालु आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमाशिक अवधिमा मुनाफामा सबैलाई उछिनेको छ । बैंकले यस त्रैमाशिक अवधिमा मुनाफामा उछिने पनि बैंकको खराव कर्जाले भने सबैलाई झस्कादिएको छ । बैंकले यदि दोस्रो त्रैमाशिक अवधिमा खराव कर्जालाई सल्टाउन सक्ने हो भने राम्रै गति लिने निश्चित छ ।

आकारमा तेस्रो सूचकमा पहिलो नविल बैंकले पनि मर्जरबाटै आफुलाई तेस्रो नम्बरमा उभ्याएको हो । पूँजीका हिसावले तेस्रो बन्नमा साविक बैंक अफ काठमाडौंको योगदान रहेको छ । बैंकको सबैभन्दा सुन्दर पक्ष चुक्ता पूँजी भन्दा जगेडा कोष बलियो छ । यो कोष आगामी वर्षमा अझै बढ्ने निश्चित छ । बैंकको जगेडामा २८ अर्ब ३९ करोड रुपैयाँ रहेको छ । यसमा साविक नेपाल बंगालादेश बैंकको शेयर अनुपातमा वार्गेन पर्चेज गेको राम्रो योगदान छ ।

कर्जा तथा निक्षेप

कर्जा तथा निक्षेप तर्फ पनि सबैभन्दा ठुलो ग्लोबल आइएमई बैंक नै रहेको छ । ग्लोबलले पहिलो त्रैमाशिक अवधिमा ४ खर्ब ४३ अर्ब निक्षेप संकलन गरी तीन खर्ब ५७ अर्ब रुपैयाँ कर्जा लगानी गरेको छ । त्यस्तै नविल बैंक पनि निक्षेप तथा कर्जामा सबैभन्दा धेरै आक्रामक देखिन्छ । बैंकले ४ अर्ब १४ अर्ब निक्षेप संकलन गरि ३ खर्ब ५३ अर्ब कर्जा लगानी गरेको छ । नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगाले पनि तीन खर्ब ६१ अर्ब निक्षेप संकलन गरी तीन खर्ब ४ अर्ब कर्जा लगानी गरेको छ । बैंक सँगको पूँजी तथा कोष अनुसार अझै निक्षेप संकलन तथा कर्जा विस्तार गर्ने स्पेस बाँकी छ ।

निक्षेप संकलन तथा कर्जा परिचालन गरेर सबैभन्दा धेरै आर्जन ग्लोबल आइएमई कै छ । बैंकले खुद व्याज आम्दानी ४ खर्ब ४० अर्ब रुपैयाँ आर्जन गरेको छ । त्यस्तै दोस्रो धेरै खुद व्याज आम्दानी नविल बैंकको छ । बैंकले यस अवधिमा चार खर्ब १७ अर्ब आर्जन गरेको छ । यस वर्ष बैंकले निक्षेप संकलनमा जोड दिदा व्याज खर्चमा व्यापक बृद्धि भएको छ । तेस्रो धेरै खुद व्याज आम्दानी नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकको छ । बैंकले ४ अर्ब १६ करोड आर्जन गरेको छ ।

खर्च तथा मुनाफा

पर्सनल खर्च हेर्ने हो भने सबैभन्दा धेरै ग्लोबलकै छ । ग्लोबल आइएमई बैंकको पर्सनल खर्च एक अर्ब ४२ करोड छ भने नविलको एक अर्ब ३९ करोड रहेको छ । जवकी नेपाल इन्भेष्टमेन्टको ९६ करोड १४ लाख मात्रै छ । धेरै वटा संस्थाहरु सँग मर्जर गर्दा गर्दै ग्लोबलको कर्मचारी सञ्जाल तथा कर्मचारी खर्च धेरै माथि पुगिसकेको छ । जुन बैंकको उच्च व्यवस्थापन तहमा कर्मचारी संख्या धेरै हुन्छ त्यस्ता बैंकको कर्मचारी तथा पर्सनल खर्च धेरै हुन्छ ।

सञ्चालन मुनाफा तथा मुनाफामा नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक अगाडी देखिए पनि वितरणयोग मुनाफा भने ऋणात्मक छ । बैंकको खराव कर्जा सबैभन्दा धेरै रहेकाले प्रोभिजनिङ पनि धेरै गर्नु परेको छ । विभिन्न किसिमका प्रोभिजनिङले गर्दा वितरणयोग्य मुनाफा ऋणात्मक देखिएको हो । यदि बैंकले आगामी ९ महिनामा कर्जामा सुधार ल्याउन सक्यो भने बैंकको वितरणयोग्य मुनाफा पनि स्वत धेरै देखिनेछ ।

दोस्रो धेरै सञ्चालन मुनाफा नविल बैंकको छ । नविल बैंकको सञ्चालन मुनाफा २ अर्ब १२ करोड हुँदा खुद मुनाफा एक अर्ब ४६ करोड सहित दोस्रो स्थानमा छ भने वितरणयोग्य मुनाफा ३६ करोड ९ लाख मात्रै छ । सञ्चालन मुनाफा तर्फ ग्लोबल तेस्रो स्थानमा छ । खुद व्याज आम्दानी सर्वाधिक धेरै हुँदा हुँदै पनि सञ्चालन खर्च तथा प्रोभिजनिङले यस पटक सञ्चालन मुनाफा एक अर्ब ७९ करोडमा खुम्चिएको हो । मुनाफा एक अर्ब २२ करोड रहेको बैंकको वितरणयोग्य मुनाफा भने ३३ करोड २३ लाख मात्रै छ ।  

वित्तीय सूचक

वित्तीय सूचक तर्फ पनि तीन वटा बैंक विच चर्को प्रतिस्पर्धा छ । पूँजीकोष अनुपात तर्फ नेपाल इन्भेष्टमेन्ट अगाडी छ भने दोस्रो नम्बरमा ग्लोबल र तेस्रोमा नविल रहेको छ । त्यस्तै कष्ट अफ फण्ड तर्फ ग्लोबलको धेरै देखिन्छ । ग्लोबलले धेरै व्याज दिएर निक्षेप उठाएको हुँदा कष्ट अफ फण्ड धेरै देखिएको हो । निक्षेप कर्ताका लागि यो फाइदाजनक भए पनि बैंक र ऋणीका लागि भने यसले खासै फाइदा पुर्याउदैन । यदि कर्जा राम्रो सँग प्रभाह भएन भने बैंकले धेरै मूल्य चुकाउनु पर्छ । बैंकको कष्ट अफ फण्ड ८.१७ प्रतिशत छ । त्यस्तै नेपाल इन्भेष्टमेन्टको भने सबैभन्दा कम ७.८५ प्रतिशत छ भने नविलको ७.८९ प्रतिशत छ । व्याजदरमा चर्को प्रतिस्पर्धा भएकाले पनि बैंकहरुको कष्ट अफ फण्ड धेरै देखिएको हो । कष्ट अफ फण्ड धेरै हुने वित्तीकै आधार व्याजदर पनि बढ्छ साथै कर्जाको व्याजदर त बढ्ने नै भयो ।

खराव कर्जा तर्फ हेर्ने हो भने नेपाल इन्भेष्टमेन्टको सबैभ्नदा धेरै ४.८३ प्रतिशत त्यस पछि ग्लोबलको ४.३८ प्रतिशत र नविलको ३.६९ प्रतिशत छ । जवकी कुनै समय नविल बैंक खराव कर्जामा सबैभन्दा सुरक्षित बैंक भित्र पर्थ्यो । गएका वर्षमै नविलको खराव कर्जामा समस्या थिएन । मर्जर र आर्थिक मन्दीको प्रभावले गर्दा बैंकलाई व्यवस्थापन गर्न हम्मे हम्मे परेको छ ।

प्रतिशेयर आम्दानी सबैभन्दा धेरै नविलको २१.७२ रुपैयाँ छ । त्यस्तै इन्भेष्टमेन्टको १७.८४ रुपैयाँ छ भने ग्लोबलको १३.७१ रुपैयाँ छ ।  प्रतिशेयर नेटवर्थ नविल बैंकको सबैभन्दा धेरै २१८ रुपैयाँ छ भने इन्भेष्टमेन्टको १७३ रुपैयाँ र ग्लोबलको १६८ रुपैयाँ छ । बजार मूल्य हेर्ने हो भने नविलको सबैभन्दा धेरै छ । सबैभन्दा कम रहेको नेपाल इन्भेष्टमेन्टको भने अवका दिनमा बढ्न सक्ने सम्भावना उच्च छ । हाल सबैभन्दा कम १७५ रुपैयाँ मात्रै छ ।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

सम्बन्धित समाचार

गरिब देशहरुको सहयोगका लागि विश्व बैंकको ९३ अर्ब डलरको वित्तीय प्याकेज

१० वाणिज्य बैंकले ४ महिनामै कमाए अर्ब बढी नाफा, एनआइसी एसियाको सबैभन्दा धेरै

खप्तड लघुवित्तले आईपीओ जारी गर्ने, बिक्री प्रबन्धकमा प्रभु क्यापिटल नियुक्त

तीन कम्पनीको सेयर मूल्य समायोजन

विद्युत खपत बढाउन प्राधिकरणले सुरु गर्यो अभियान

भ्याल्यू स्टक भनेको के हो, कसरी छान्ने यस्ता सेयर ?